OKULARY KOREKCYJNE A OCHRONNE – PORÓWNANIE

Nieodzownym dylematem dla dość pokaźnej grupy pracowników jest potrzeba jednoczesnego stosowania okularów korekcyjnych i środków ochrony oczu. Najczęstszym, wobec tego problemu rozwiązaniem są środki ochrony oczu, które nie tylko zabezpieczają, ale też korygują wzrok. Zalecane jest zatem noszenie specjalnie zaprojektowanych modeli okularów ochronnych, dopasowanych do nakładania na okulary korekcyjne.

W związku z tym, że urazy wzroku stanowią wysoki odsetek wypadków przy pracy, niezwykle ważna jest ochrona oczu. Dlaczego jest tak ważna? Jak ją zapewnić? Jakie środków ochrony indywidualnej stosować?

CO WIEMY O LUDZKIM OKU?

Ludzkie oko to jeden z najważniejszych i najbardziej potrzebnych narządów zmysłów. Aż 85% wiadomości o otoczeniu, jakie przetwarza nasz mózg, pochodzi właśnie z narządu wzroku. Aby sprawnie przetworzyć informacje odebrane przez oczy, konieczne jest powyżej 10% wszystkich komórek nerwowych w mózgu. Za sprawą właśnie tych komórek każdy człowiek nie tylko widzi, ale również rozumie to, co widzi. Wyłącznie dzięki ścisłej współpracy z mózgiem proces widzenia przebiega z „prędkością światła”. Mówiąc zwykłym i zrozumiałym językiem – bodźce świetlne przetwarzane są w bodźce nerwowe, i wtedy nasz mózg tworzy z tego obrazy. Oczy cały czas dostarczają mózgowi informacji o naszym otoczeniu.

Anatomiczna budowa oka

Ludzki narząd wzroku cechuje niezwykle skomplikowana budowa. Składa się on z:

• gałki ocznej, która odbiera wrażenia wzrokowe,
• dróg wzrokowych, przewodzących bodźce wzrokowe,
• ośrodków wzrokowych w korze mózgu, gdzie przetwarzany jest obraz.

Główną konstrukcję oka stanowi odbierająca wrażenia wzrokowe kulista gałka oczna, której średnica ma 24 mm. Gałka oczna nie jest jednak zupełnie jednorodna. Okazuje się bowiem, że posiada ona także swoje charakterystyczne elementy, a ściśle mówiąc trzy zasadnicze błony:

• zewnętrzna błona włóknista – ochrania miękką część gałki ocznej, jest zrębem gałki, do którego przyczepiają się mięśnie kierunkowe gałki ocznej. Błonę gałki ocznej po stronie zewnętrznej tworzy znajdująca się z przodu rogówka (przepuszczalna dla promieni słonecznych) oraz sporo większa twardówka (przez którą nie przenikają promienie świetlne). Przednia część twardówki nazywana jest „białkiem oka”;
• środkowa błona naczyniowa – składa się z tęczówki, ciała rzęskowego i naczyniówki. Tęczówka, czyli przednia część błony naczyniowej, widoczna jest jako barwny krążek mający w środku otwór o zmieniającej się średnicy (źrenica). Tęczówka zawiera barwnik, który decydujący o kolorze oczu. Ku tyłowi przechodzi w pierścieniowate ciało rzęskowe, otaczające soczewkę. Wewnętrzna pofałdowana część tworzy wyrostki rzęskowe. Ciało rzęskowe składać się z naczynia krwionośnego i mięśnia rzęskowego, wpływającego na stopień wypukłości soczewki w procesie przystosowanie się. Naczyniówka zaś stanowi tylną część błony naczyniowej, zbudowaną w szczególności z naczyń krwionośnych i włókien sprężystych.
• wewnętrzna błona siatkówka – składająca się na część ślepej i części wzrokowej. Pierwsza, w przeciwieństwie do drugiej jest niewrażliwa na światło. Część ślepa pokrywa przednią część gałki ocznej i dzieli się na dwa odcinki – odcinek rzęskowy i odcinek tęczówkowy. Występująca z tyłu część wzrokowa nazywana jest też mózgową. Pigment tej części jest czerwony, gdyż zawiera w komórkach czerwień wzrokową. Pomiędzy częścią ślepą a wzrokową znajduje się rąbek zębaty.

Dlaczego tak ważna jest ochrona oczu?

Oko to bardzo wrażliwy narząd, który ulec może ciężkiemu uszkodzeniu. Urazy wzroku stanowią bardzo duży odsetek wypadków przy pracy. Bywa, że pracownik, który dozna urazu wzroku zostaje wyeliminowany z życia zawodowego. Dlatego tak ważna jest ochrona oczu. Poprzez stosowanie środków ochrony indywidualnej, w postaci odpowiednio dobranych środków ochrony oczu zapobiec można wypadkom przy pracy, wyeliminować ryzyko ich zaistnienia oraz często poważne konsekwencje. Zawsze brać trzeba pod uwagę rodzaje urazów, jakim ulec mogą pracownicy podczas wykonywania swojej pracy.
Dobór środków ochrony oczu
Przy doborze środków ochrony oczu uwzględnić należy kilka czynników, od których zależeć będzie bezpieczeństwo pracownika oraz komfort pracy przez niego wykonywanej:

• dopasowanie środków ochrony oczu do indywidualnych potrzeb pracownika;
• korzystanie ze środków ochrony oczu u pracowników stosujących okulary korekcyjne;
• jednoczesne stosowanie kilku środków ochrony indywidualnej;
• częstotliwość oraz czas pracy w środkach ochrony oczu;
• temperatura panująca w środowisku pracy;
• występujące zagrożenia.

ŚRODKI OCHRONY OCZU A OKULARY KOREKCYJNE

Istotnym problem dla pokaźnej grupy pracowników jest konieczność jednoczesnego stosowania okularów korekcyjnych i środków ochrony oczu. Najczęstszym rozwiązaniem, w takiej sytuacji jest stosowanie środków ochrony oczu, mających za zadanie jednoczesne zabezpieczenie i korygowanie wzroku. Mając na uwadze wysoki koszt tego typu ochron nie każdy pracodawca może sobie pozwolić na ich zastosowanie. Dlatego zaleca się noszenie specjalnie zaprojektowanych modeli okularów ochronnych kompatybilnych z okularami korekcyjnymi.
Rozwiązanie to pozwala na:

• perfekcyjną asekurację oczu,
• ochronę szybek okularów korekcyjnych przed ryzykiem uszkodzenia.

Dla pracowników stosujących okulary korekcyjne skutecznym rozwiązaniem będą gogle ochronne w większości modeli przystosowane do zakładania wraz z okularami korekcyjnymi.

Co na to przepisy?

Przepisy prawa (§ 10 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej – Dz.U. 2005 nr 259 poz. 2173) wyraźnie mówią, że środki ochrony indywidualnej oferowane dla użytkowników wymagających korekcji wzroku powinny być dostosowane do ich użytkowania wraz z okularami lub szkłami kontaktowymi.

Kiedy należy stosować środki ochrony oczu, jak również twarzy?

Zawsze, kiedy występuje narażenie pracowników na odpryski metali, drewna, tworzyw sztucznych, betonu i inne odpryski stanowiące zagrożenie. Niektóre firmy wprowadzają na stałe obowiązek noszenia okularów ochronnych przez pracowników, niezależnie od wykonywanej pracy. Sytuacja taka podyktowana jest tym, że w przypadku ochron oczu i twarzy nie występuje pojęcie najwyższego dopuszczalnego natężenia bądź stężenia czynnika szkodliwego, czyli odprysków ciał stałych. Samo zjawisko występowania tego zagrożenia traktowane powinno być jako ryzyko średnie lub duże, w zależności od prawdopodobieństwa jego występowania.
Okulary ochronne służą do ochrony wzroku przed urazami mechanicznymi, cieczami oraz promieniowaniem UV. Stanowią też ochronę przed pozostałymi zagrożeniami, z jakimi można się spotkać w trakcie wykonywania obowiązków służbowych, jak również w trakcie hobbystycznych zajęć. Nasza hurtownia www.bezpieczenstwo-bhp.pl przygotowana jest do wyposażenie swoich odbiorców w różnego rodzaju okulary ochronne i gogle, które pozwolą zabezpieczyć pracownika przed uszczerbkiem na zdrowiu spowodowanym urazami wzroku.
Okulary ochronne stanowią bardzo ważny element całego stroju roboczego i ochronnego . Odpowiednio dobrane i stosowane chronią przed uszkodzeniem wzroku. Pracodawca ma obowiązek przestrzegania bezwzględnego nakazu ich stosowania, gdyż ich brak może skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami, włącznie z utratą wzroku. Nowoczesne okulary ochronne są niezwykle lekkie i elastyczne, nosi się je wygodnie. Stanowią bardzo dobrą ochronę wzroku.

ŚRODKI OCHRONY OCZU I ICH RODZAJE

Każdy środek ochrony oczu składa się z przezroczystej szybki ochronnej, umożliwiającej widzenie. Najczęściej wykonana jest z materiałów organicznych lub ze szkła nieorganicznego, w przypadku ochron spawalniczych. Szybki, które chronią przed promieniowaniem optycznym zawierają filtry. Ich zadaniem jest zatrzymanie określonej części promieniowania i obniżenie go do wartości bezpiecznych dla ludzkiego oka. Do promieniowania optycznego zalicza się światło widzialne, a także promieniowanie nadfioletowe1i podczerwone. Szybki ochronne są na ogół mocowane w konstrukcji, nazywanej ramką.
Ze względu na konstrukcję środki ochrony oczu dzielimy na:
Okulary ochronne są najpopularniejszym środkiem ochrony oczu. Modele z szybkami bez filtrów stanowią zabezpieczenie oczu przed kontaktem z ciałami stałymi. Te z filtrami, najczęściej z zabarwioną szybką dodatkowo chronią przed promieniowaniem nadfioletowym, podczerwonym i jaskrawym światłem. Dla lepszego zabezpieczenia okulary ochronne zaopatrzone powinny być w boczne osłony oraz osłony od strony czoła.
Gogle ochronne dokładniej niż okulary ochronne obejmują twarz użytkownika w obszarze oczu.
Z uwagi na szczelne przyleganie do twarzy gogle mają właściwości zapobiegające parowaniu szkieł. Do ochrony przed szkodliwymi czynnikami chemicznymi najskuteczniejsze są gogle z pośrednim systemem wentylacji.
Osłony twarzy dla ochrony przed szkodliwym promieniowaniem produkowane są z tworzyw sztucznych lub siatki metalowej. Chronią głównie przed uderzeniami ciał stałych i opryskaniem przez ciecze. Przystosowane są do zużywania w różnych środowiskach. Często ochraniają podbródek i szyję. Osłony te montowane mogą być na nagłowiu albo na hełmie ochronnym. Do osłon twarzy zaliczane są również przyłbice, w tym te spawalnicze, kaptury i tarcze spawalnicze.
Przyłbice spawalnicze mocowane mogą być do głowy spawacza, a także do hełmu ochronnego. Składają się z korpusu, ramki i nasady filtrów i ochraniają całą twarz.
Sprzęt chroniący oczy i twarz osłaniać może przed czynnikami biologicznymi, mechanicznymi, termicznymi, promieniowaniem optycznym.

Jak działają okulary korekcyjne?

Na co dzień znaczna część społeczeństwa korzysta z różnego rodzaju okularów. Najczęściej z przeciwsłonecznych oraz korekcyjnych, zaleconych przez okulistę. Ich stosowanie jest niezbędne dla osób z wadą wzroku, by mogły prawidłowo widzieć. Okulary z reguły najczęściej kojarzone są z korektą wad wzroku. I tu niezbędne jest wyjaśnienie, jakie wady wzroku występują najczęściej:
• Krótkowzroczność – z czego wynika?
Dotyczy osób, u których układ optyczny oka nieprawidłowo skupia światło, najczęściej z powodu budowy oka. Światło, docierające do oka, skupia się przed siatkówką, a nie na niej. Powoduje to, że osoby krótkowzroczne widzą dobrze z bliska, jednak mają problem z dostrzeżeniem dalekich obrazów. Przyczyny miopii mogą być różne, często jest to wpływ czynników genetycznych i nieprawidłowa budowę oka. Obecnie coraz częściej zwraca się uwagę na wpływ czynników środowiskowych. Wiele godzin przed laptopem, tabletem czy telefonem osłabia stale skupiony na bliskim obrazie rażącym w oczy nienaturalnym światłem wzrok.
• Dalekowzroczność – z czego może wynikać?
Dalekowzroczność, zwana też nadwzrocznością to powszechny problem i wada wzroku. Wada, którą specjaliści nazywają hyperopią charakteryzuje się tym, że osoba widzi nader wyraźnie odległe obrazy, zaś te blisko niej są niewyraźne lub prawie niewidoczne. Jest to spowodowane ty, że obraz widziany przez oko, ogniskuje się w niewielkiej odległości za siatkówką. Dalekowidz zatem w pełni zobaczy obszar znajdujący się daleko i wokół niego lecz nie zobaczy rzeczy, które znajdują się blisko.

Krótkowzroczność i dalekowzroczność – podsumowanie

W tym momencie, dochodzimy do sedna sprawy. Niezależnie od wykrytej wady, czy jest to krótkowzroczność czy też dalekowzroczność, niezbędne jest noszenie okularów cały czas lub podczas konkretnych czynności. Szkła korekcyjne, montowane w okularowych oprawkach są odpowiednio ukształtowane tak, aby skorygować kąt między promieniami. Po właściwej poprawie jego wartości, do siatkówki oka dochodzą promienie pod odpowiednim do wady oka nachyleniem i zbiegają się w odpowiednim momencie. Działanie to prowadzi do powstania obrazu takiego, jak w zdrowym oku.
WAŻNE! W przypadku okularów, mających na celu korygowanie krótkowzroczność, stosuje się szkła wklęsłe zwiększające kąt między promieniami, jak gdyby padały z pobliskiego obiektu. W przypadku dalekowzroczności, używa się zaś szkieł wypukłych, które powodują zmniejszenie kąta, tak jakby przedmiot był daleko.

Czy pracownikowi należy się zwrot za okulary korekcyjne?

Pracownik, u którego w wyniku badań profilaktycznych lekarz stwierdził pogorszenie widzenia w stopniu argumentującym zmianę szkieł korekcyjnych, może ubiegać się o dofinansowania zakupu okularów korekcyjnych, również między badaniami profilaktycznymi.

Na www.bezpieczenstwo-bhp.pl znajduje się szeroka oferta środków ochrony indywidualnej oczu.