ERGONOMIA W MIEJSCU PRACY I JEJ ZNACZENIE

Pracodawca ma zatem obowiązek ochrony zdrowia i życia pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, w tym poprzez należytą organizację pracy prowadzącą do dostosowania warunków i procesów pracy do możliwości pracownika.

Czym jest ergonomia?

Ergonomia to dziedzina nauki, zajmująca się zagadnieniami związanymi z bezpieczeństwem w miejscu zatrudnienia. Głównym obszarem zainteresowań tej dziedziny jest dostosowanie pracy do psychofizycznych możliwości człowieka, takich jak:

• morfologicznych – powiązanych z zewnętrzną lub wewnętrzną budową ciała człowieka,
• fizjologicznych – związanych z funkcjami i reakcjami fizjologicznymi, takimi jak czynność mięśni, mózgu czy narządów zmysłu,
• psychicznych – obejmujących obszar psychiki człowieka, czyli poziom jego inteligencji czy stopień wrażliwości emocjonalnej.

Zadaniem ergonomii jest badanie oraz analizowanie warunków pracy, a co za tym idzie dostosowywanie ich do wytycznych tak, aby organizacja miejsca zatrudnienia odpowiadała zapisom z regulaminu BHP. Wymagania z dziedziny ergonomii uregulowane są prawnie. Projektanci, konstruktorzy czy też organizatorzy pracy dla zapewnienia wymagań ergonomii, powinni posługiwać się polskimi normami przepisami wykonawczymi do kodeksu pracy lub w prawie budowlanym.

Kumulacja przyczyn

Wypadek przy pracy może być skutkiem kumulacji wielu przyczyn. Niekiedy są to przyczyny leżące w kilku obszarach BHP niezwiązanych bezpośrednio ze zdarzeniem, które spowodowało uraz. Takimi przyczynami mogą być:

• zła organizacja stanowiska pracy,
• dopuszczenie do stosowania maszyn niespełniających minimalnych wymagań,
• stan psychofizyczny pracownika wykonującego pracę.

Przyczyny te zawierają w sobie czynniki ergonomiczne, czyli niezachowanie wymogu dostosowania maszyn i stanowisk pracy do możliwości człowieka.

Dlatego, nieergonomiczne stanowisko pracy czy maszyna mogą być jedną z przyczyn wypadku przy pracy. Taka praprzyczyna nie zawsze widoczna podczas rutynowych kontroli stanowisk pracy może nie być uwzględniona w ocenie ryzyka zawodowego. Praktyka dowodzi, że taki właśnie mechanizm występuje przy zaistnieniu wielu wypadków. Dochodzenie powypadkowe powinno zatem wykazać wszystkie nieprawidłowości, w tym te leżące w sferze ergonomii stanowisk pracy.

Rodzaje ergonomii

Ergonomia koncepcyjna pozwala na stworzenie bezpiecznego miejsca pracy już na etapie planowania. Za przyczyną tego rodzaju ergonomii to maszyny dopasowywane są do stanowiska pracy i do danego pracownika. Projektanci maszyn już od samego początku eliminować mogą elementy zagrażające pracownikom. Odnosi się to zarówno do miejsca pracy, jak i narzędzi w niej wykorzystywanych. Zakupienie sprzętu powinno być skonsultowane przez pracodawcę ze służbą BHP, co pozwoli na nabycie sprzętu spełniającego wszelkie niezbędne normy. Sprzęt powinien być dostosowany do możliwości pracowników i w żaden sposób nie szkodzić ich zdrowiu, zarówno fizycznemu, jak i psychicznemu.

Ergonomia korekcyjna zajmuje się analizowaniem już istniejących stanowisk pracy i ich dostosowaniem do możliwości pracowników. W tym przypadku, także niezbędna jest konsultacja z behapowcem, który cyklicznie kontrolować powinien miejsce zatrudnienia i wskazywać wszelkie braki pracodawcy. Dzięki temu można zauważać wszelkie niedociągnięcia. Jeżeli zauważone zostaną jakiekolwiek uchybienia czy niedociągnięcia, możliwe jest wówczas ich skorygowanie.

Cel ergonomii

Głównym celem ergonomii jest zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy. Zadaniem pracodawcy jest dbałość o przestrzeganie obowiązujących norm tak, by wyeliminować wszelkie zagrożenia środowiskowe i możliwość wypadku w miejscu pracy. Fizyczny i psychiczny stan zdrowia pracowników, może przełożyć się na wiele korzyści. Ergonomiczne stanowisko pracy pozytywnie wpływa na efektywność oraz satysfakcję pracowników. Dzięki temu, pracownicy są w stanie pracować lepiej i wydajniej. Przekłada się to bezpośrednio na poprawę funkcjonowania całej firmy.