Ochrona układu oddechowego w środowisku pracy

Oddychanie należy do podstawowych czynności życiowych człowieka. Oddychanie to procesy życiowe związane z uzyskiwaniem przez organizm energii użytecznej biologicznie. Realizuje się ono z wykorzystaniem niezwykle złożonego układu oddechowego. Celem oddychania jest wymiana gazowa, która polega na dostarczeniu do organizmu tlenu i usuwaniu z ciała dwutlenku węgla.

Stosowanie środków ochrony

Korzystanie ze środków ochrony układu oddechowego w trakcie pracy wymagane jest gdy:

• stężenie substancji niebezpiecznych w powietrzu przekracza Najwyższe Dopuszczalne Stężenia dla tych substancji,
• zawartość tlenu w powietrzu, które jest wdychanym nie przekracza 17% jego składu,
• temperatura wdychanego powietrza przekracza normę dopuszczalną, podczas wykonywania pracy.

Podział sprzętu ochrony dróg oddechowych

Środki ochrony dróg oddechowych można podzielić na podstawowe grupy:

• sprzęt izolujący – ochrona przed:

- zanieczyszczeniami o zbyt wysokim stężeniu
- niedoborem tlenu
- niezidentyfikowanymi zanieczyszczeniami, w tym również biologicznymi.

Sprzęt izolujący od powietrza, które zawiera szkodliwe czynniki lub pozbawione jest dostatecznej ilości tlenu zapewniającej dopływ powietrza z niezależnego źródła. Urządzenie izolujące zapewnia, że szkodliwe powietrze będące w danym środowisku pracy nie dotrze do płuc człowieka. Kategoria ta dzieli sprzęt izolujący na:

- autonomiczny
- stacjonarny     

• sprzęt oczyszczający – ochrona przed:

- czynnikami biologicznymi
- czynnikami chemicznymi, takimi jak: mgły, pyły, dym, gazy

Oczyszczanie odbywa się poprzez filtry, pochłaniacze, filtropochłaniacze. Sprzęt oczyszczający wymaga elementów takich jak: półmaski, maski, kaptury, hełmy.

• sprzęt ucieczkowy

Przeznaczony do stosowania w czasie ewakuacji ze strefy zagrożenia. Jest to sprzęt znajdujący swe zastosowanie tylko w nagłych wypadkach, kiedy należy jak najszybciej opuścić teren ze skażonym powietrzem.

Warianty ochrony układu oddechowego

Półmaski filtrujące jednozmianowe

Zasłaniają nos i usta. Dostępne z zaworem wydechowym lub bez. Półmaska składa się głównie z materiału filtracyjnego.
Półmaski
Zakrywają podbródek, usta i nos. Wdychane powietrze przechodzi przez jeden lub więcej filtrów.

Maski całotwarzowe

Obejmują podbródek, usta, nos i oczy.

System z wymuszonym przepływem powietrza

Wdychane powietrze przechodzi przez wentylator z jednego lub kilku filtrów do kasku, osłony na twarz, kaptura, maski całotwarzowej lub półmaski.

Aparaty wężowe sprężonego powietrza

Sprzęt ochrony układu oddechowego jest zaopatrywany w świeże powietrze ze sprężarki lub butli ze sprężonym powietrzem. Dostępne są maski całotwarzowe, półmaski, kaski, kaptury i szczelne osłony twarzy, które można podłączyć do instalacji sprężonego powietrza.

Znakowanie półmasek zawierać powinno:

▪ nazwę, znak handlowy
▪ numer i rok publikacji normy europejskiej
▪ typ wyrobu
▪ oznaczenie czy półmaska jest jednokrotnego (NR) czy wielokrotnego użycia (R)
▪ symbol FFP1, FFP2, FFP3 odpowiednio do klasy ochronnej, gdzie:

FFP1 – najniższy poziom
FFP2 – średni poziom ochronny
FFP3 – wysoki poziom ochronny

Bardzo ważnym jest, by oznakowanie umieszczone na półmasce było widoczne i trwałe.

Dobór sprzętu układu oddechowego rozpocząć  należy od identyfikacji zagrożeń, czyli rozpoznaniu zanieczyszczeń powietrza, a także od ustalenia ich wpływu na organizm człowieka. Ochrona dróg oddechowych dostępna na naszej stronie.