BHP na koloniach

Wakacje to czas wzmożonych wypadków i zagrożenia zdrowia oraz życia, dlatego Minister Edukacji Narodowej wyznaczył bardzo skrupulatne zasady mające na celu zachowanie bezpieczeństwa wszystkich uczestników wyjazdów bez względu na wiek i miejsce spędzanych kolonii. Zbiór przepisów i zasad powstał z myślą o organizatorach, na których spoczywa ogromna odpowiedzialność zapewnienia bezpieczeństwa, właściwych warunków wypoczynku oraz opieki wychowawczej. Ostatni element składający się na bezpieczne wakacje, czyli odpowiedni pracownicy zostaje zapewniony, dzięki skorzystaniu z umiejętności dobrze przygotowanej kadry pedagogicznej. Podstawowa zasada informuje, że jeden wychowawca może sprawować opiekę nad maksymalnie 20 uczestnikami (mowa o dzieciach, które ukończyło już 10 lat). Z kolei w przypadku młodszych uczestników jest to 15 dzieci na jednego wychowawcę. W przypadku, kiedy w grupie znajdują się maluchy z zaburzeniami psychicznymi czy niepełnosprawnością – dla zapewnienia bezpieczeństwa uczestników, wychowawców musi być więcej. Jakie jeszcze obowiązują zasady BHP i na co organizatorzy kolonii muszą zwracać szczególną uwagę? W dalszej części omówione zostaną obowiązujące przepisy, udział służb publicznych oraz cenne informacje dla rodziców dzieci, które w tym roku na wakacyjny wyjazd wybierają się same. 

Jakie zasady trzeba spełnić w trakcie organizacji kolonii?

Organizowanie kolonii, w których biorą udział dzieci w różnym wieku, wymaga spełnienia bardzo wymagających warunków i przestrzegania zasad. Należy zacząć od zgłoszenia kuratorowi oświaty informacji o planowanych wydarzeniach. Aby sprawa trafiła do właściwego organu, trzeba sprawdzić, gdzie znajduje się najbliższy punkt  względem  lokalizacji placówki wypoczynkowej. Kuratorium oświaty musi otrzymać wszystkie niezbędne dokumenty, które umożliwiają wydanie decyzji w konkretnej sprawie (szczegółowe informacje znajdują się w ustawie).

W dalszej kolejności trzeba mieć pewność, że miejsce, w którym będą przebywać dzieci, spełnia surowe wymagania higieny oraz bezpieczeństwa. Jeśli w wyjeździe biorą udział osoby niepełnosprawne, bardzo ważne jest dostosowanie budynku do ich potrzeb. Mowa o przystosowanych do wózków inwalidzkich łazienkach i toaletach, specjalnych podjazdach, a także uchwytach dla osób niepełnosprawnych. Korytarze muszą mieć odpowiednia szerokość, a dostęp do jadalni nie może być utrudniony. 

Najważniejsze, żeby kolonie były bezpieczne dla wszystkich osób biorących w nich udział. W okresie wakacyjnym bardzo popularne jest korzystanie z kąpielisk wodnych i basenów. Jeśli znajdują się one na terenie ośrodka, organizator musi upewnić się, że wszyscy uczestnicy korzystają z nich tylko w obecności wychowawców. Nie może zabraknąć także wyszkolonego ratownika, który skończył odpowiednie kursy i zdał pozytywne wymagane egzaminy. Kiedy wymienione zasady zostają przestrzegane, zdecydowanie zmniejsza się ryzyko nieszczęśliwego wypadku podczas kolonii. 

W trakcie organizacji wycieczek i atrakcji trzeba pamiętać o możliwościach uczestników oraz stopniu sprawności fizycznej. Wszystkie wycieczki czy zajęcia muszą odpowiadać stopniowi rozwoju psychofizycznego. Dzieci i młodzież nie powinni się za bardzo przemęczać czy ćwiczyć ponad ich siły.

Rejestracja wypoczynku

Jak już wspomniano powyżej, kolonie muszą zostać zgłoszone do kuratorium oświaty, które jest wybierane na podstawie lokalizacji ośrodka wypoczynkowego. W tym celu trzeba przestrzegać konkretnych terminów:

  • zgłoszenie nie później niż 21 dni przed rozpoczęciem wypoczynku, 
  • zgłoszenie minimum na 14 dni przed terminem rozpoczęciem półkolonii albo wyjazdu poza granicę Polski, 
  • zgłoszenie na 7 dni przed rozpoczęciem wypoczynku, kiedy zaistnieje ku temu konkretna przyczyna. 

W ostatnim punkcie chodzi przede wszystkim o wyjazd będący efektem klęski żywiołowej, trudną sytuację materialną uczestników i inne. 

Wypadki w trakcie kolonii 

Przestrzeganie zasad i przepisów BHP odgrywa bardzo ważną rolę i pozwala uniknąć wypadków. Mimo właściwego zachowania nie można ich całkowicie wykluczyć, dlatego bardzo istotne jest właściwe postępowanie w przypadku sytuacji zagrożenia zdrowia albo życia. W pierwszej kolejności poszkodowanemu dziecku należy zapewnić opiekę, kontrolować podstawowe funkcje życiowe i wezwać fachową pomoc medyczną. W pierwszej wolnej chwili niezbędne jest przekazanie informacji o zdarzeniu do rodziców uczestnika, który uległ wypadkowi. Następnie bada się przyczyny sytuacji i wyciąga odpowiednie wnioski. O wydarzeniu musi zostać poinformowany także kurator oświaty. 

Kto może zostać opiekunek na koloniach?

 

Wykwalifikowani wychowawcy stanowią solidną podstawę bezpiecznych kolonii. Doświadczenie w wykonywaniu zawodu musi być podparte odpowiednimi umiejętnościami oraz certyfikatami. Mogą się tego podjąć:

  • nauczyciele, 
  • instruktorzy harcerscy, którzy otrzymali stopień podharcmistrza, 
  • inni, którzy mają co najmniej 3-letni staż w wykonywaniu pracy o charakterze opiekuńczo-wychowawczym. 

Swoją pomoc mogą zapewnić także studenci szkół wyższych mający przygotowanie pedagogiczne (przed rozpoczęciem pracy wychowawcy wymagane są szkolenia albo kolegia). Po zakończonym kursie, osoby pragnące pracować z dziećmi i młodzieżą w trakcie wyjazdów wakacyjnych muszą pozytywnie zdać egzamin. 

Jak spędzać kolonie bezpiecznie i zgodnie z przepisami?

MEN opublikował zbiór informacji, które przyczynią się do spędzania aktywnych, ale jednocześnie bezpiecznych kolonii. Chodzi o „Poradnik bezpiecznego wypoczynku”. Zawiera przydatne wiadomości, które uspokoją rodziców, ale jednocześnie przydadzą się dzieciom odpoczywającym z dala od domu. Jeszcze zanim pociecha uda się na wakacje, rodzice powinni sprawdzić wiarygodność organizatora kolonii. Służy do tego zakładka dostępna na stronie Ministerstwa Edukacji. Warto skontrolować czy wyjazd jest zgłoszony do kuratorium, dzięki czemu w miejscu przebywania dzieci i młodzieży przynajmniej raz powinien zjawić się wizytator właśnie z kuratorium albo z najbliższej jednostki sanepidu czy straży pożarnej. Wszystkie działania mają na celu zapewnienie uczestnikom wyjazdu bezpieczeństwa. Jeśli do rodziców docierają niepokojące sygnały albo dziecko zdaje alarmującą relację z wyjazdu – najlepszym rozwiązaniem jest poinformowanie jednej z wymienionych powyżej jednostek. 

Rodzice powinni zadbać o każdy aspekt umożliwiający zachowanie zdrowia i bezpieczeństwa pociechy w trakcie letniego wyjazdu. Warto zacząć od ośrodka, ale w dalszej kolejności kontrola dotyczy pojazdu, który zostanie wykorzystany do przewiezienia uczestników wycieczki w miejsce odpoczynku. Na stronie bezpiecznyautobus.gov.pl dostępne są informacja na temat aktualnych badań technicznych, sprawdzeniu podlega także status polisy ubezpieczeniowej. Aby dowiedzieć się wszystkiego na temat wybranego środka transportu, należy wpisać jedynie numer rejestracyjny pojazdu.  

Wiedza to podstawa i stanowi ważny element BHP w trakcie wakacyjnych wakacji. Jeszcze zanim Twoje dziecko uda się na kolonie, powiedź mu, że w razie niebezpiecznych sytuacji ma dzwonić na alarmowy numer 112. Najlepiej zapisz go w telefonie pociechy i upewnij się, że w razie wypadków czy zagrożenia maluch wie, co robić. 

Jeśli pociecha ma spędzać kolonie poza granicami Polski, dobrze jest skorzystać z serwisu „Odyseusz”. Trzeba wykonać rejestrację, dzięki czemu służby konsularne zostaną poinformowane o pobycie na obszarze ich kraju. Jeśli zaistnieje taka potrzeba, wymagane działania zostaną podjęte szybko i sprawnie, co zdecydowanie skróci czas uzyskania niezbędnych wiadomości i jeśli zajdzie taka konieczność – pomocy. 

Bezpieczeństwo na wakacjach wymaga regularnego sprawdzania informacji o stanie kąpielisk w całej Polsce. Do tego celu warto wykorzystać informacje udzielane przez Głównego Inspektora Sanitarnego. Na stronie internetowej znajduje się mapa wszystkich zatwierdzonych kąpielisk wraz z informacjami o stanie wód i poziomie bezpieczeństwa. Jeszcze przed wyjazdem należy upewnić się, że wybrany ośrodek znajduje się w strefie zielonej, a korzystanie z uroków kąpieli nie będzie wiązać się z zagrożeniem życia dla dzieci. 

Każda osoba biorąca udział w koloniach (a już przede wszystkim organizatorzy oraz wychowawcy) powinna mieć ze sobą adresy polskich placówek dyplomatycznych wraz z potrzebnymi numerami telefonów. Bezpieczeństwo dzieci, które spędzają wakacje z dala od rodziców, jest bardzo ważne i dbają o nie służby państwowe oraz uczestnicy kolonii. Organizowane są regularne kontrole oraz  adekwatne do sytuacji działania. Dodatkowe informacje sprawiają, że ryzyko wypadków czy nieszczęśliwych zdarzeń zostaje ograniczone do minimum. 

BHP kolonii – rola instytucji państwowych i funkcjonariuszy 

Funkcjonariusze policji odgrywają bardzo ważną rolę w przestrzeganiu przepisów bezpieczeństwa. W tym celu wykorzystuje się dodatkowe patrole, a także przed sezonem wakacyjnym zostają stworzone specjalne mapy, na których znajdują się informacje o najbardziej zagrożonych miejscach, najczęstszych wypadkach. Te informacje pozwalają zrozumieć kierowcom, jak ważną rolę odgrywa przestrzeganie przepisów w trakcie transportu dzieci do miejsca wypoczynku oraz jeżdżenie na wycieczki. Podstawową rolę odgrywa bezwzględne przestrzeganie przepisów drogowych i unikanie niebezpiecznych zachowań, które mogą przyczynić się do utraty zdrowia albo życia uczestników wyjazdu. Każdego roku zwiększa się także ilość kontroli alkoholowych, dzięki czemu liczba nietrzeźwych kierowców jest coraz mniejsza, co daje nadzieję na poprawę bezpieczeństwa na polskich drogach. Dodatkowo wykonywane są kontrole autobusów. 

Inspekcja Transportu Drogowego — ważna rola w BHP

BHP w trakcie koloni jest nieodłącznie powiązane z transportem. W pierwszej kolejności dziecko musi dojechać do wyznaczonego ośrodka wczasowego. Oprócz tego już na miejscu organizowane są różne wycieczki i atrakcje, które wymagają czasem dłuższych, a innym razem krótszych dojazdów. Ostatni przejazd to powrót to domu. Aby wszystko przebiegało bez problemów, odbywają się kontrole Inspekcji Transportu Drogowego. Polegają na sprawdzaniu stanu technicznego autobusów, czas pracy kierowców (od pewnego czasu można zauważyć dwóch kierowców w trakcie wycieczek, gdyż muszą się regularnie zmieniać). Bardzo ważne jest także sprawdzanie trzeźwości osób prowadzących autobusy i opiekunów, gdyż tylko w takim stanie mogą zająć się dziećmi czy młodzieżą i nie dopuścić do sytuacji wywołujących bezpośrednie albo pośrednie zagrożenie dla ich zdrowia i życia. Kontrole nie odbywają się przypadkowo, to rodzice muszą wyrazić chęć sprawdzenia konkretnej firmy, pojazdu czy osoby. Najlepiej uczynić to kilka dni przed wyjazdem. Wystarczy kontakt  mailowy albo telefoniczny. 

Linie kolejowe włączają się w bezpieczeństwo wyjazdów wakacyjnych

Lato to czas, kiedy zwiększa się liczba wypadków. Szczególnie duże zagrożenie przypisuje się przejściom na mostach oraz wiaduktach i źle oznakowanych torach. Nieupilnowane dzieci bardzo często wchodzą właśnie na takie obszar i zamiast uważać, urządzają zabawy. Brak opiekuna w pobliżu jest karygodny, ale doświadczenie pokazuje, że takie akcje w przeszłości zdarzały się bardzo często. Dziecko nie ma szans na przeżycie w kontakcie z rozpędzonym pociągiem. Z tego względu Polskie Linie Kolejowe wysyłają liczne patrole, które mają na celu ochronę wczasowiczów przed wypadkiem i nieodpowiedzialnym zachowaniem. 

BHP na koloniach – krótkie podsumowanie

W trakcie wakacji ludzie dorośli tracą czujność, a co dopiero dzieci, które są niewinne i jednocześnie bardzo często nie zdają sobie sprawy z czyhającego na każdym kroku zagrożenia. Z tego względu, zanim zdecydujesz się zarezerwować wyjazd na kolonie, upewnij się, że małoletni jest do tego w pełni przygotowany. Przekazanie podstawowych, rzetelnych informacji to podstawa. Wymagana jest także wiedza, jak zachowywać się w przypadku problemów i ewentualnych sytuacji kryzysowych. 

Zagrożenie jest tak samo duże w trakcie przebywania nad morzem, jak i przy wyjeździe w góry. Przestrzeganie zasad bezpiecznego wypoczynku nad wodą jest niezwykle ważne i może przyczynić się do uratowania życia. Chodzi o szybką i właściwą reakcję. Wszystkie osoby, które nie przestrzegają zasad BHP w trakcie koloni, są narażone na kary materialne, upomnienia oraz bezwzględny zakaz kontynuowania pracy z dziećmi.