SMOG – CICHY TRUCICIEL

Smog jest zjawiskiem atmosferycznym, które charakteryzuje się wysokim stężeniem zanieczyszczeń w powietrzu, wywołanym działalnością człowieka oraz niekorzystnymi zdarzeniami naturalnymi takimi jak duża wilgotność, mgła i bezwietrzna pogoda. Związki chemiczne i pyły, znajdujące się w smogu stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka, dlatego ważne są działania, które mają na celu jego ograniczenie. Warto zauważyć, że smog to zjawisko występujące nie tylko zimą, ale też latem wraz ze smogiem wtórnym.

Coraz częściej, a w okresie zimowym szczególnie często, ze wszech stron słychać: „przekroczone normy powietrza”, „smog atakuje”, „smog truje”, „negatywny wpływ smogu”… Jednak część ludzi nadal niewiele wie o smogu. Publikacja ma na celu przybliżenie tego zjawiska oraz zwiększenie świadomości o jego szkodliwości.

SMOG I JEGO ODDZIAŁYWANIE NA ZDROWIE

Słowo “smog” zrodziło się ze słów “smoke” i “fog”. W języku angielskim oznacza to, tyle co “dym” i “mgła”. Wielu z nas, wydaje się, że to właśnie mgła zawisa nad miastami, a przecież mgła nie jest szkodliwa. Z własnych obserwacji oraz licznych komunikatów, wiemy że większość miast ma obecnie do czynienia ze smogiem. Zjawiskiem, które negatywnie wpływa na:

• układ oddechowy człowieka,
• układ sercowo-naczyniowy,
• układ rozrodczy,
• układ nerwowy.

Skutki wdychania zanieczyszczonego powietrza mogą być różne, niektóre z nich to: zapalenie oskrzeli czy płuc, niewydolność serca i zaburzenia jego rytmu, udar niedokrwienny mózgu, zwiększone zagrożenie nowotworami, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze. Zanieczyszczenia wraz z krwią dostają się do różnych narządów i układów, przyczynić może się to bezpłodności, przedwczesnego porodu, zmian neurodegeneracyjnych w mózgu, a także do wystąpienia depresji. Smog powoduje pogorszenie samopoczucia, co niesie za sobą niezadowolenie z życia. Zanieczyszczenia negatywnie wpływa też na ciało i kondycję skóry.
Jak zanieczyszczone powietrze wpływa na kondycję skóry?
Skóra to nasza bariera ochronna, jej zadaniem jest ochrona organizmu przed wnikaniem substancji szkodliwych. Jednak sama każdego dnia narażona jest na ich działania. Smog posiada toksyczne związki, dlatego negatywnie wpływa na funkcje obronne skóry, jak i na jej regenerację. Zatruwający organizm smog sprawia, że skóra jest silnie zanieczyszczona, szara, szorstka, ma nierównomierny koloryt i jest silnie przesuszona. Szczególne w sezonie zimowym, kiedy powietrze pełne jest szkodliwych pyłów i toksycznych mikrocząsteczek, które przyspieszają utratę wilgoci oraz wywołują stany zapalne. Wpływ smogu na organizm, często zauważalny jest dopiero po pewnym czasie, kiedy stężenie zanieczyszczeń jest niezwykle duże. Tymczasem, jego wpływ na skórę daje się we znaki znacznie szybciej. W sytuacji, gdy skóra narażona jest na smog trzeba otoczyć ją szczególna opieką.

SMOG ZIMOWY

W Polsce problem smogu pojawia się głównie w okresie jesienno- zimowym, podczas sezonu grzewczego. Wtedy to, narażeni jesteśmy na smog rodzaju londyńskiego (inaczej smog kwaśny), który występuje od listopada do stycznia w umiarkowanej strefie klimatycznej i spowodowany jest niską emisją. W jego skład wchodzą: dwutlenki siarki, tlenki węgla, tlenki azotu, sadza oraz trudno opadające pyły.

Jak ograniczyć występowanie smogu zimowego?

Jakość powietrza w Polsce stale jest monitorowana. Niestety, nie ma wątpliwości, że to właśnie Polska pochwalić może się niechlubnym mianem smogowej stolicy Europy.
Najskuteczniejszym sposobem pozwalającym na ograniczenie smogu zimowego, w dużej mierze byłaby wymiana starych pieców niespełniających norm emisyjnych, występujących jeszcze w większości polskich gospodarstw domowych. Warto również zadbać o dobrej jakości paliwo. Często wykorzystywany w naszych domach do ogrzewania muł i miał węglowy, w innych krajach Unii Europejskiej nie jest dopuszczony do sprzedaży. Emisja spalin samochodowych w okresie zimowym, w znacząco mniejszym stopniu odpowiada za występowanie smogu niż domowe piece grzewcze. Mimo to zrzeczenie się jazdy samochodem na rzecz komunikacji miejskiej, też może pomóc w walce ze smogiem zimowym.

Smog wtórny, a smog letni

Smog wtórny jest konsekwencją smogu zimowego. Wskutek niskiej emisji pozostałości po zimie pozostają na ulicach, osadzają się na trawnikach i polach nawet wiosną i latem. Wszystkie toksyny unoszone są przez wiatr oraz jadące samochody. W lecie dodatkowym zagrożeniem dla zdrowia jest też ozon. Powstałe z tlenków azotu i węglowodorów zanieczyszczenie wtórne, rozkłada się podczas wysokich temperatur, zwłaszcza kiedy dochodzą do tego promienie słoneczne. Do grupy osób szczególnie narażonych na ozon zalicza się dzieci, astmatyków oraz osoby spędzające dużo czasu na zewnątrz. Pomiar poziomu ozonu odbywa się przy wykorzystaniu tych samych stacji pomiarowych, co poziomu smogu.

Jak ograniczyć występowanie smogu wtórnego i letniego?

Mając na uwadze to, że smog wtórny jest następstwem smogu zimowego, jego ograniczenie będzie wynikiem działań, które trzeba podjąć przy smogu zimowym. Rzadkie opady deszczu, przyczyniają się do występowania smogu wtórnego i letniego. Dobrym rozwiązaniem byłoby czyszczenie ulic przy wykorzystaniu polewaczek, od którego niestety już dawno odeszliśmy. A jeżeli czyszczenie takie ma miejsce, to niestety jest to wydarzenie niezwykle rzadkie.
Aby zapobiec smogowi letniemu warto, między innymi:

• korzystać z komunikacji miejskiej, co pozwoli na ograniczenie emisji spalin samochodowych,
• regularnie kontrolować poziom emisji tlenków azotu i węglowodorów w naszym samochodzie,
• całkowicie zrezygnować z wypalania traw i śmieci.

Ochrona przed smogiem

Powyższe metody ograniczenia efektu smogu nie zależą wyłącznie od nas samych. Wszelkie działania podejmowane muszą być zarówno przez samorządy, jak i wszystkich ludzi. Niestety, w dni kiedy poziom dopuszczalny dla pyłu PM 2,5 i PM 10 przekracza normy, należy chronić swoje zdrowie dostępnymi na rynku rozwiązaniami, w postaci masek chroniących drogi oddechowe.

MASKI ANTYWIRUSOWE I ANTYSMOGOWE

Maski z filtrem N99 (FFP3) stanowią ochronę do codziennego użytkowania. Wyposażone są na ogół w filtr HEPA/N99 (FFP3) lub filtr kombinacyjny składający się z filtra HEPA i węgla aktywnego. Maski z tej grupy mają za zadanie ograniczanie ekspozycji na zanieczyszczenia, nawet te najgroźniejsze, w tym wirusy. Maski antywirusowe N99 (FFP3) to ochrona przed drobnoustrojami ze skutecznością około 99%. Efektywnością w działaniu charakteryzują się głównie maski antywirusowe z filtrem HEPA.
Skuteczność maski zależy od odpowiedniego doboru. Musi ona ściśle przylegać do twarzy. Pamiętajmy też, że maskę użytkować trzeba zgodnie z instrukcją producenta.
Maski z filtrem N95 (FFP2) to produkt przeciwpyłowy/antysmogowy. Dzięki zastosowanemu filtrowi stanowią ochronę przed zanieczyszczeniami mikrobiologicznymi. Mogą przefiltrować nawet 95% cząsteczek unoszących się w powietrzu. Maska, przeznaczona jest nawet do kilku godzinnego użytkowania. Jednak zbyt długotrwałe stosowanie może utrudniać oddychanie, gdyż dochodzi wtedy do osadzania się pary wodnej.

Gdzie wymagane jest stosowanie środków ochrony dróg oddechowych?

Korzystanie ze środków ochrony dróg oddechowych wymagane jest podczas wykonywania pracy w środowisku, gdzie występuje wysokie stężenie niebezpiecznych substancji, gazów, pyłów oraz pary chemicznej. Używanie środków ochrony dróg oddechowych wymagane jest również w sytuacji, w której temperatura wdychanego powietrza przekracza dopuszczalne normy.
Za wyposażenie pracownika w środki ochrony dróg oddechowych oraz środki ochrony indywidualnej w środowisku pracy odpowiada pracodawca.
WAŻNE! Brak właściwego zabezpieczenia w środki ochrony dróg oddechowych przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych narazić może pracownika na uszkodzenie układu oddechowego i utratę zdrowia.

Jakie korzyści płyną z ochrony pracowników przed smogiem?

Podstawową korzyścią płynącą z podjęcia działań ochronnych przed smogiem jest ochrona zdrowia pracowników. Ochrona ta przyczynia się to do lepszej efektywności pracy. Ponadto odpowiedzialny pracodawca, dbający o pracowników jest dobrze postrzegany przez nich samych oraz przez ich partnerów biznesowych.

Ostanie niepokojące doniesienia z Polski

Część Polski na początku mijającego tygodnia zmagać musiała się z fatalną jakością powietrza. Byli to m.in. mieszkańcy Warszawy, Gdańska, Łodzi, Bydgoszczy, Torunia, Lublina, Kielc czy Białegostoku. O złej lub bardzo złej jakości powietrza sygnalizowały dane Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Jak informował wtedy (19 stycznia) stołeczny ratusz, o ile warunki pogodowe nie ulegną zmianie, dobowe stężenie pyłu PM10 może przekroczyć w wielu z tych miejsc poziom alarmowania, czyli poziom 100 ug/m3. Według Warszawskiego Indeksu Powietrza w Warszawie obowiązywał wtedy IV stopień ostrzeżeń przeciwsmogowych (kolor brązowy), co oznaczało, że w powietrzu jest wysokie stężenie szkodliwych pyłów zawieszonych.

Informacje zdrowotne:

Co warto wiedzieć o układzie oddechowym człowieka?

Podsumowując warto podkreślić, że układ oddechowy człowieka to wyjątkowo delikatny, aczkolwiek imponujący budową organ. Odpowiada za wymianę tlenu i dwutlenku węgla pomiędzy organizmem i środowiskiem zewnętrznym. Głównym narządem układu oddechowego są płuca, zbudowane z milionów pęcherzyków płucnych, odpowiadających za sprawne przeprowadzenie tej operacji. Płuca wykonują niezwykle ciężką pracę, ich podstawowym zadaniem w procesie oddychania jest utlenianie krwi i usuwanie produktów ubocznych, zwłaszcza dwutlenku węgla.

Sprzęt ochrony dróg oddechowych dostępny na www.bezpieczenstwo-bhp.pl jest gwarancją bezpieczeństwa, spełniającą wszelkie normy.