Zachowanie bezpieczeństwa na festiwalach i imprezach masowych

W jaki sposób należy dbać o bezpieczeństwo na masowych imprezach oraz festiwalach? 

Wyjście ze znajomymi na festiwal czy koncert przez wiele miesięcy pozostawało w strefie marzeń i planów. Z tego względu zdjęcie obostrzeń spotkało się z tak dużym poparciem wszystkich osób, które tęskniły nie tylko za towarzystwem innych ludzi, ale także energią odczuwaną w trakcie imprezy masowej i niezwykłych wspomnień, które pozostają na długie lata. Tego typu wydarzenia organizuje się, żeby zapewnić uczestnikom rozrywkę – powstają z myślą o miłośnikach konkretnego gatunku muzycznego albo sportu. Coraz więcej słyszy się także o pokazach kinowych organizowanych na wolnym powietrzu. W trakcie organizacji imprez masowych w jednym miejscu gromadzi się bardzo wiele osób, dlatego zachowanie bezpieczeństwa stanowi jeden z kluczowych czynników. Niestety, nawet najlepsza organizacja nie jest w stanie przewidzieć wszystkich zdarzeń i zakłócania porządku. Niewłaściwe zachowanie może być uwarunkowane emocjami panującymi w trakcie wydarzenia, a także zażywanymi substancjami. Czasem działania mogą być z góry zaplanowane, gdyż zakłócanie porządku to dla wielu osób przyjemność. Kiedy łączą się z  nielegalnymi czynnościami, wiążą się z konsekwencjami prawnymi. Właśnie ze względu na nieprzewidywalne zachowanie i zakłócanie przebiegu imprezy wymaga dodatkowej ochrony, wsparcia medyków i zaangażowania służb bezpieczeństwa. Dowiedź się, jak należy chronić imprezy masowe i festiwale, żeby zwiększyć bezpieczeństwo wszystkich uczestników. 

Imprezy masowe – co to takiego?

Określenie impreza masowa dotyczy wszystkich wydarzeń organizowanych na dużą skalę, w których biorą udział setki, a nawet tysiące osób. Jednak to samo określenie dotyczy zgromadzenia kilkudziesięciu osób, które spotkały się w określonym miejscu w wyznaczonym czasie. Imprezy mogą mieć charakter artystyczny, rozrywkowy oraz sportowy.  Organizuje się je w różnych miejscach, które często są uwarunkowane porą roku i aktualnymi warunkami atmosferycznymi. 

Imprezy masowe mogą odbywać się w:

• szkołach i placówkach oświaty, 
• teatrach, operach, kinach, muzeach, bibliotekach i domach kultury, 
• na stadionach sportowych, 
• na halach koncertowych, 
• w plenerze, 
• w miejscach wyznaczonych przez organizatorów (imprezy o charakterze zamkniętym, na przykład dla pracowników firmy). 

W jednym miejscu zbiera się jednocześnie wiele osób, dlatego zapewnienie bezpieczeństwa stanowi priorytet dla organizatorów, ale jest niezwykle ważny również dla wszystkich osób biorących udział w wydarzeniu.

Jak zadbać o bezpieczeństwo uczestników festiwali i masowych imprez?

Organizatorzy imprez muszą działać zgodnie z przepisami określonymi w Ustawie z dnia 20 marca 2009 roku. Ustawodawca precyzyjnie omówił zasady związane zarówno z samą organizacją, jak i zabezpieczeniem imprez masowych i festiwali. Oprócz ochrony zdrowia i życia bardzo ważne jest chronienie porządku publicznego. Na tego typu wydarzeniach mogą zdarzyć się różne wypadki i nieplanowane sytuacje, dlatego wsparcie medyczne jest również bardzo istotnym elementem wpływającym na stopień bezpieczeństwo. Trzeba wspomnieć również o stanie technicznym obiektów, w których odbywa się organizacja imprezy czy festiwalu. Kontroli podlegają instalacje oraz wykorzystywane urządzenie — w tym celu angażuje się służby sanitarne oraz przeciwpożarowe. 

Na organizatorze imprezy spoczywa największa odpowiedzialność za przebieg wydarzenia, ale zgodę na wydarzenie musi wydać wójt/burmistrz czy prezydent miasta – w zależności od miejsca, w którym odbywa się organizowane wydarzenie. Wyznaczone osoba sprawuje kontrolę nad przygotowaniami i monitoruje cały przebieg. Odpowiednie działania muszą podjąć także jednostki odpowiedzialne za ochronę ludzi i mienia publicznego, czyli policja, straż miejsca, straż pożarna oraz służby zapewniające porządek na obszarach kolejowych. Duże znaczenie ma obecność służby zdrowia oraz innych służb i organów zaangażowanych zgodnie z charakterem odbywającej się imprezy. 

 Warto pamiętać, że impreza masowa zarówno o charakterze rozrywkowym, jak i sportowym czy kulturowym wymaga zezwolenia. Za jego wydanie odpowiada organ sprawujący władzę i podejmujący wiążące decyzje odpowiedni do danej lokalizacji (wójt, burmistrz albo prezydent miasta). Niezbędne jest poinformowanie policji, Państwowej Straży Pożarnej i pogotowia ratunkowego uzyskanie ich opinii i zgody na ochronę. Jest to uwarunkowane przede wszystkim koniecznością odpowiedniego zabezpieczenia imprezy, koniecznością skontrolowania stanu technicznego obiektu i rozpoznanie ewentualnych zagrożeń, co może przyczynić się do uniknięcia zagrożenia w trakcie trwania samej imprezy. 

Organizator imprezy masowej czy festiwalu musi mieć świadomość, że spoczywa na nim ogromna odpowiedzialność. Do jego podstawowych zadań można zaliczyć:

• przygotowanie imprezy zgodnie z warunkami prawa budowlanego, zasadami sanitarnymi i przepisami ochrony przeciwpożarowej, 
• konieczność poinformowania i zaangażowania służb porządkowych, informacyjnych oraz kontakt z kierownikiem do spraw bezpieczeństwa, 
• przygotowanie zaplecza higieniczno-sanitarnego, 
• uzyskanie pomocy medycznej chroniącej uczestników imprezy, 
• zorganizowanie przestrzeni przeznaczonej dla osób kierujących imprezą masową, 
• zakup i kontrolę sprzętu ratowniczego oraz gaśniczego – ilość musi być zgodna z rozmiarem i charakterem wydarzenia, 
• określenie i oznakowanie dróg ewakuacyjnych, które ułatwią przedostawanie się do poszkodowanych osób albo wyznaczenie sposobu opuszczenia całego budynku, jeśli zaistnieje taka konieczność,
• zadbanie o odpowiednią łączność pomiędzy służbami oraz innymi podmiotami odgrywającymi ważną rolę w ochronie imprezy przed skutkami niepożądanych działań czy sytuacji. 

Wszystkie wymienione powyżej czynności i działania odgrywają ogromną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa w trakcie organizacji masowych imprez, w których liczba uczestników może dochodzić nawet do kilku tysięcy. 

Zagrożenia na imprezach masowych – na to trzeba zwrócić uwagę

Cel organizacji imprez masowych to dobra zabawa, rozrywka i dostarczenie pozytywnych emocji. Niestety doświadczenie pokazuje, że zarówno uczestnicy, jak i osoby znajdujące się w niewielkiej odległości od lokalizacji wydarzenia, a nawet same miejsca są narażone na wiele zagrożeń.  Mowa przede wszystkim o:

• pożarach, które stanowią efekt bezmyślnych działań osób biorących udział w wydarzeniu,
• niemożliwych do przewidzenia awariach (maszyny, urządzenia, zasilanie elektryczne), 
• katastrofach, 
• napadach i włamaniach, 
• działaniach przestępczych, wśród których można wymienić kradzież, wyłudzenia i oszustwa, 
• działaniach terrorystyczne polegających przede wszystkim na podłożeniu ładunków wybuchowych, 

Zagrożenia bardzo często wynikają również z niebezpiecznego, a nawet agresywnego zachowania osób biorących udział w festiwalu czy imprezie o innym charakterze. Mogą być one uwarunkowane przyjmowaniem substancji odurzających oraz spożywaniem alkoholu. Często wynikają z nieuczciwych zamiarów i intencji uczestników. Może więc dochodzić do przejawów wandalizmu, bójek, rzucania ostrymi i niebezpiecznymi przedmiotami, które mogą przyczynić się do pogorszenia stanu zdrowia, a w najgorszych wypadkach nawet utraty życia. Częstym problemem jest niszczenie mienia, usilne przedostawanie się na scenę, boisko czy nawet wskakiwanie na ogrodzenia.  Wszystkie wymienione działania sprawiają, że imprezy masowe coraz częściej kojarzą się z szeregiem dodatkowych szkód i prac będących efektem niewłaściwego zachowania uczestników. 

Można śmiało stwierdzić, że zagrożenia w trakcie masowych imprez to skutek uboczny złego zachowania osób, które biorą w nich udział. Ich zachowanie naraża nie tylko zdrowie, ale i życie wszystkich uczestników. Każdy, kto udaje się na tego typu wydarzeniu, powinien pamiętać o zachowaniu bezwzględnego bezpieczeństwa, przestrzeganiu zasad i postanowień wydanych przez organizatora. Bardzo ważne jest także respektowanie regulaminu obiektu, w którym odbywa się wydarzenie. Uczestnicy powinni przebywać jedynie w dozwolonych miejscach, gdyż próby wdarcia się do strefy wyznaczonej dla uprawnionych osób również przyczynia się do pogorszenia jakości oglądanego wydarzenia czy rozrywki sportowej. 

Stopień bezpieczeństwa w trakcie festiwalu czy imprezy masowej jest również uzależniony od respektowania poleceń wydawanych przez służby porządkowe oraz informacyjne. Jeszcze przed wejściem na teren obiektu, w którym odbywa się impreza, powołane do tego służby kontrolują, czy uczestnicy nie mają przy sobie niewłaściwych narzędzi albo broni, które mogłyby przyczynić się do pogorszenia stanu zdrowia albo utraty życia innych osób biorących udział w wydarzeniu. 

Jednostki sprawdzają, czy uczestnicy nie mają przy sobie:

• broni palnej, 
• materiałów wybuchowych,
• materiałów, które mogą przyczynić się do wybuchu pożaru, 
• napojów alkoholowych, 
• materiałów wybuchowych, 
• środków odurzających albo psychotropowych, które wpływają na zmianę zachowania. 

Zapewnienie bezpieczeństwa jest możliwe, kiedy uczestnicy nie mają przy sobie niebezpiecznych przedmiotów, które niewłaściwie wykorzystane mogą przyczynić się do utraty zdrowia, a nawet życia innych osób. 

Przyznawane kary i grzywny za łamanie przepisów

Imprezy masowe i festiwale oraz koncerty podlegają ścisłej kontroli służb bezpieczeństwa. Jeśli uczestnicy nie respektują poleceń, narażają się na karę grzywny, która wynosi co najmniej 2 tysiące złotych. Ustawodawca przewidział także inne kary uwarunkowane konkretnymi przewinieniami.  

W przypadku posiadania napojów alkoholowych uczestnik narażony jest na karę grzywny w wysokości 2 tysięcy złotych (albo więcej). 

Kiedy funkcjonariusze odbiorą broń, materiały wybuchowe oraz pirotechniczne uczestnik może zostać poddany karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności (wyroki wahają się od 3 miesięcy do maksymalnie 5 lat). 

Kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 3 lat przysługuje osobom, które wdarły się teren, gdzie odbywają się zawody sportowe. 

Kiedy uczestnik imprezy zostanie złapany na rzuceniu przedmiotem, który może przyczynić się do pogorszenia stanu zdrowia, a nawet utraty życia otrzymuje maksymalnie karę pozbawienia wolności na 2 lata, ale wymierzane zostają również łagodniejsze wyroki. 

Jeśli uczestnik maskuje swoją twarz, dzięki czemu niemożliwe jest jego rozpoznanie, może otrzymać karę grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. 

Konsekwencją niewłaściwego zachowania jest również zakaz wstępu na imprezy masowe wydane przez sąd. 

Reasumując, impreza masowa może mieć różnorodny charakter, począwszy od artystyczno-rozrywkowego przez sportowy. Ilość osób biorących w niej udział waha się od kilkudziesięciu do nawet kilku tysięcy. Miejscem organizacji może być teatr, kino, muzeum, szkoła, plener, czy hala koncertowa. Wszystkie przepisy związane z organizacją zostały wyszczególnione w Ustawie z dnia 20 marca 2009 roku. Organizator sprawuje rolę nad organizacją całej imprezy i jednocześnie ma obowiązek zadbać o bezpieczeństwo wszystkich uczestników. Niezwykle ważnym zadaniem jest porozumienie się z wójtem, burmistrzem czy prezydentem. Porządku i bezpieczeństwa na imprezie musi pilnować Policja, Straż Pożarna i inne służby umożliwiające spokojny przebieg wydarzenia. Impreza masowa jest organizowana w celach rozrywkowych, jednak zawsze wiąże się z wieloma zagrożeniami, które mogą być uwarunkowane obecnością niepożądanych osób, ich działaniami oraz sytuacjami losowymi. Doświadczenie pokazuje, że największe problemy i szkody stanowią skutek uboczny niewłaściwego zachowania uczestników imprezy czy festiwalu.