Praca na rusztowaniach

Jak zabezpieczyć pracowników w pracy na rusztowaniach?

Praca na wysokości jest niebezpieczna, a ryzyko wypadku, kontuzji, uszkodzenia ciała, a nawet śmierci całkiem spora. Pracodawca musi zadbać o sprzęt chroniący przed upadkiem, do którego zalicza się szelki bezpieczeństwakask ochronny i inne. Jak powinna pracować osoba wykonująca prace na rusztowaniu?

Praca na rusztowaniu a regulacje prawne

Wszystkie kwestie związane z pracą na wysokości zostały uregulowane przepisami i obowiązują od wielu dziesięcioleci. To bardzo ważne, gdyż wypadki na wysokości towarzyszą i towarzyszyły ludziom od zawsze. Skoro nie można im zapobiegać albo je ograniczyć poprzez rozwój technologii czy regulacje prawne, trzeba wiedzieć, jak zwiększyć bezpieczeństwo w trakcie pracy. 

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku – Prawo budowlane i Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy warunkuje wszystkie zasady i metody postępowania obowiązkowe dla pracowników oraz pracodawców. 

Szczegółowe informacje dotyczące pracy na wysokości można znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych. W taki sposób można przede wszystkim uniknąć wypadków, poznać występujące zagrożenia i wiedzieć, jak postępować. Dobrze dobrany sprzęt chroniący przed upadkiem jest niezwykle istotny i można go znaleźć w sklepie bezpieczenstwo-bhp.pl. Szeroki wybór sprawia, że każdy znajdzie to, co jest mu w danej chwili najbardziej potrzebne. 

Rusztowanie – wykonanie, montaż oraz odbiór

Należy mieć świadomość, że rusztowania oraz ruchome podesty mogą zostać stworzone na indywidualne zamówienie albo zgodnie z dokumentacją przekazaną przez producenta. To producent odpowiada za badanie konstrukcji pod względem bezpieczeństwa, a pracodawca nie musi o tym pamiętać. 

Inne wymogi prawne dotyczące rusztowania:

  • osoby podejmujące się montażu oraz demontażu rusztowań muszą mieć stosowne uprawnienia, 
  • z rusztowania można korzystać dopiero po wcześniejszym odebraniu go przez kierownika budowy albo innej upoważnionej do tego osoby, 
  • potwierdzenie odbioru zostaje wpisane do dziennika budowy albo protokołu odbioru technicznego. Nie może w nim zabraknąć szczegółowych danych dotyczących użytkownika, przeznaczenia, a także wykonawcy montażu – muszą znaleźć się tam także dane kontaktowe. W dokumentacji występuje informacja o maksymalnym obciążeniu konstrukcji, odporności uziomu, dacie przekazania do użytkowania oraz terminie, w jakim musi odbyć się następny przegląd.

Tablica informacyjna jest jednym z wymaganych elementów rusztowania, w którym widnieją dane wykonawcy montażu (razem z imieniem oraz nazwiskiem bądź nazwą firmy i numerem kontaktowym). Nie może zabraknąć danych na temat maksymalnego obciążenia pomostów i konstrukcji.

Praca na rusztowaniu a budowa konstrukcji

Część informacji podanych w rozporządzeniu związanym z BHP na rusztowaniu jest ogólna i dotyczy każdego użytkownika. Jednak warto skoncentrować uwagę również na danych szczegółowych i przydatnych wskazówkach. Na przykład w rusztowaniach stojakowych odległość od pionu komunikacyjnego nie może przekraczać 20 metrów (z kolei pomiędzy pionami nie może być większa od 40 m). To już nie są ogólne informacje, ale ważne i szczegółowe wskazówki, których trzeba przestrzegać. 

Jak ustawić rusztowanie?

Praca na rusztowaniu będzie bezpieczna, gdy znajduje się ono we właściwym miejscu i zostanie prawidłowo ustawione. Wymaga się, aby podłoże było ustabilizowane i wyprofilowane, a spadek ma ułatwić odpływ wód opadowych. 

Rusztowanie mogą tworzyć elementy metalowe i w takim przypadku niezbędne jest zadbanie o uziemienie i instalację piorunochronną.

Dodatkowo konstrukcja rusztowania musi być zgodna z następującymi wymogami:

  • 2,5 kN — minimalna składowa pozioma jednego zamocowania, 
  • 0,2 m – minimalna odległość odsunięcia rusztowania od ściany, po której wymagane jest stosowania balustrady od tej strony, 
  • zabronione jest, aby konstrukcja wystawała poza najwyższą linię kotew o ponad 3 m, 
  • 1,5 kN — maksymalny udźwig urządzenia do transportu materiałów na wysięgnikach używanych na rusztowaniach.

Sprzęt chroniący przed upadkiem — jak wyposażyć pracowników do pracy na wysokości?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami BHP w Polsce, osoby pracujące na wysokości muszą wziąć udział w szkoleniu wysokościowym i mieć aktualne badania lekarskie, z których jasno wynika, iż nie ma żadnych przeciwwskazań do pracy na wysokości.

Sprzęt chroniący przed upadkiem jest równie istotny. Ubrania muszą być:

Szelki bezpieczeństwa nie są obowiązkowe, a ich wybór jest uwarunkowany rodzajem wykonywanej pracy. Zatrudniane osoby muszę odbyć instruktaż stanowiskowy i zapoznać się z kartami charakterystyki substancji chemicznych używanych w ramach wykonywanej pracy. 

Zanim prace budowlane zostaną rozpoczęte, wymagane jest zapoznanie się ze wszystkimi obowiązującymi przepisami BHP. 

Lokalizacja rusztowania

Gdy rusztowanie znajduje się w obrębie ciągów komunikacyjnych, niezbędne jest uzyskanie pozwolenia od organów nadzorujących. Wymagane są także zabezpieczenia przed spadającymi przedmiotami, które pozwalają chronić przechodniów przed kontuzjami, zniszczeniem odzieży i innymi zagrożeniami. W tym celu konieczne jest zamontowanie siatek ochronnych i specjalnych daszków.

Pozostałe ważne informacje dotyczące rusztowań

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, rusztowania nie mogą znajdywać się, być demontowane ani użytkowane, jeżeli widoczność jest ograniczona, po zmroku oraz w czasie gęstej mgły, opadów deszczu, gołoledzi, burzy, a także wiatru przekraczającego 10m/s.

Nie ma przeciwwskazań, aby wykonywać pracę na różnych poziomach rusztowania, jeżeli poziomy znajdują się w odległości 5 metrów, a z kolei w pionie z zachowaniem co najmniej jednego szczelnego pomostu. Kiedy wykonywane prace zostaną zakończone, zabrania się pozostawiania materiałów oraz innych wyrobów na pomostach. W trakcie demontażu nie można zrzucać żadnych elementów. 

Rusztowanie podlega comiesięcznym, regularnym przeglądom okresowym, bez tego nie można z nich korzystać.